Thị trường M&A đã phục hồi tích cực trong năm 2024, Vingroup và Masan Group là 2 cái tên nổi bật với loạt thương vụ có tổng giá trị hàng tỷ USD.
Thị trường M&A sẽ 'nở hoa' trong năm 2025. Ảnh: Internet.
Sau năm 2023 ảm đạm, thị trường mua bán sáp nhập (M&A) năm 2024 đã ghi nhận tín hiệu tích cực. Theo số liệu của KPMG, thị trường M&A trong 9 tháng đạt tổng giá trị giao dịch 3,2 tỷ USD, tăng 46% so với cùng kỳ năm trước.
Điểm đặc biệt trong năm nay là các thương vụ mang đậm tính nội địa, giao dịch lớn đến từ nhà đầu tư trong nước. Điều này cho thấy các doanh nghiệp nội đang điều chỉnh chiến lược kinh doanh cũng như tối ưu hóa để tập trung hơn vào lĩnh vực then chốt trong bối cảnh môi trường kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức. Vingroup và Masan Group là 2 cái tên nổi bật cùng hàng loạt thương vụ nghìn tỷ.
Điểm nhấn Vingroup
Năm 2024, nhóm Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng gây ấn tượng mạnh với nhiều thương vụ lớn, trị giá hàng tỷ USD. Vào tháng 3/2024, Vingroup công bố bán 100% vốn điều lệ Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Thương mại SDI - đơn vị sở hữu trên 99% vốn Công ty cổ phần Kinh doanh Thương mại Sado, cổ đông lớn Vincom Retail (mã: VRE).
Theo các đơn vị phân tích, tổng giá trị giao dịch của thương vụ lên đến 39.100 tỷ đồng, tương đương 1,54 tỷ USD. Trong tháng 3 và 6/2024, tập đoàn chuyển nhượng 70,77% tỷ lệ sở hữu trong Công ty SDI với tổng giá trị 27.654 tỷ đồng, lãi 15.537 tỷ đồng, tương ứng tỷ suất lợi nhuận 56%. Tính đến tháng 9, Vingroup đã chuyển nhượng nốt 29,23% vốn Công ty SDI nhưng giá trị chưa được công bố.
Chủ mới của Công ty SDI là CTCP Đầu tư Kinh doanh NP; CTCP Đầu tư Kinh doanh và Phát triển Emerald; Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Falcon; Công ty TNHH Đầu tư kinh doanh và Phát triển Thiên Phúc. Đây đều là các doanh nghiệp có trụ sở tại TP.HCM, có liên quan đến ông Nguyễn Hoài Nam – nhân tố mới trong HĐQT Vincom Retail sau kỳ họp ĐHĐCĐ thường niên 2024.
Ông Nguyễn Hoài Nam là Tổng giám đốc Berjaya Việt Nam - chi nhánh của tập đoàn đa ngành Berjaya Corporation Berhad (Malaysia). Berjaya hoạt động chính trong các lĩnh vực bán lẻ, bất động sản, khách sạn, xổ số. Tuy nhiên, ông Nam phủ nhận việc tham gia Vincom Retail với tư cách đại diện cho Berjaya.
Vào tháng 5 và 11, Vingroup công bố bán 2 công ty bất động sản phát triển một phần dự án khu vui chơi giải trí, nhà ở và công viên sinh thái đảo Vũ Yên (quận Hải An và huyện Thủy Nguyên, TP. Hải Phòng). Giá trị thương vụ không được công bố nhưng có thể ước tính lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng.
Cụ thể, Vingroup bán toàn bộ cổ phần nắm giữ tại Công ty cổ phần Phát triển NVY Việt Nam và Công ty cổ phần VYHT, vốn điều lệ lần lượt 11.684 tỷ và 14.231 tỷ đồng. Trong đó, 80% vốn cả 2 doanh nghiệp đều về tay nhà đầu tư nước ngoài và phần còn lại về tay Vinhomes.
Trong tháng 11 vừa qua, Vinhomes - đơn vị thành viên của Vingroup cũng khiến giới đầu tư xôn xao nhờ thương vụ mua lại cổ phiếu lớn nhất trong lịch sử. Doanh nghiệp đã mua lại gần 247 triệu cổ phiếu trên 370 triệu đơn vị đăng ký, giá trị gần 10.500 tỷ đồng. Hay, vào 5/12, Nvidia công bố mua lại VinBrain - đơn vị thành viên của Vingroup trong lĩnh vực healthtech để phát triển một trung tâm thiết kế tương lai lớn ở Việt Nam.
Masan Group nổi bật với 3 thương vụ
Vào ngày gần cuối năm 2024, Masan High-TechMaterials - đơn vị thành viên Masan Group công bố hoàn tất bán 100% vốn H.C.Starck Holding (Đức) cho tập đoàn đến từ Nhật - Mitsubishi Materials Corporation Group (MMC Group). Giá trị thương vụ 134,5 triệu USD và lợi nhuận dự kiến 40 triệu USD.
Masan High-Tech Materials (MHT) đầu tư vào H.C.Starck Holding (HCS) năm 2020. Công ty này có 3 cơ sở sản xuất bột vonfram ở Đức, Canada và Trung Quốc cùng các văn phòng bán hàng ở Mỹ và Nhật Bản. Do điều kiện pháp lý tại Việt Nam chưa sẵn sàng cho phép nhập khẩu phế liệu vonfram để hiện thực hóa chiến lược tái chế tại Việt Nam, MHT chuyển nhượng cổ phần HCS cho MMC Group để tập trung vào vận hành các mảng kinh doanh trong nước.
Ngược lại, Masan Group dự chi 200 triệu USD để nhận 7,1% vốn cổ phần tại WinCommerce từ SKGroup, tăng tỷ lệ sở hữu lên 78,6%. WinCommerce là đơn vị sở hữu và vận hành chuỗi bán lẻ với hơn 130 siêu thị WinMart và hơn 3.600 siêu thị mini WinMart+/Win. Vào quý III vừa qua, WinCommerce ghi nhận lợi nhuận sau thuế 20 tỷ đồng, lần đầu tiên có lãi kể từ thời kỳ dịch Covid-19.
Ngoài ra, vào đầu năm, Masan thông báo đã huy động được 250 triệu USD từ Bain Capital - Quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu thế giới với tổng tài sản quản lý xấp xỉ 180 tỷ USD. Đây là khoản đầu tư vốn cổ phần dưới hình thức cổ phần ưu đãi cổ tức có thể chuyển đổi được phát hành với giá 85.000 đồng/cổ phiếu và có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông với tỷ lệ 1:1. Mức cổ tức cố định 0% trong 5 năm đầu tiên và kể từ năm thứ 6 là 10%/năm. Nguồn vốn này giúp Masan Group cải thiện đáng kể bảng cân đối kế toán, giảm đòn bẩy tài chính và chi phí lãi vay.
Bên cạnh các thương vụ tỷ USD, trong lĩnh vực chứng khoán, Vietcap gây chú ý khi thu về 158 triệu USD từ phát hành 143,6 triệu cổ phiếu riêng lẻ cho 64 nhà đầu tư, bao gồm nhiều quỹ ngoại đình đám như PYN, Dragon Capital, Apollo Asia.
Thương vụ M&A tiêu biểu của ngành bảo hiểm năm nay thuộc về Tập đoàn Bảo hiểm DB (Hàn Quốc). Tập đoàn đã mua 75% cổ phần của Tổng công ty Bảo hiểm Hàng không và 75% cổ phần của Tổng công ty Bảo hiểm BSH, tổng giá trị ước tính 118 triệu USD.
Lĩnh vực bất động cũng khá sôi động. Becamex IDC bán dự án trị giá 553 triệu USD tại Bình Dương cho Sycamore Limited. Tập đoàn Kim Oanh hợp tác đầu tư và chuyển nhượng cổ phần dự án khu đô thị Một Thế Giới - The One World với các đối tác Nhật, giá trị lên tới 350 triệu USD. Nhiều thương vụ lớn khác như Bitexco bán 100% vốn dự án One Central HCM, Nam Long bán 25% vốn dự án Paragon Đại Phước…
Kỳ vọng năm 2025
Năm 2024 có thể nói là năm bản lề, chuẩn bị sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Ông Nguyễn Công Ái, Phó Tổng giám đốc KPMG Việt Nam, dự báo thị trường M&A Việt Nam có thể “nở hoa”, đạt các con số ấn tượng.
Trong năm 2025, M&A trong lĩnh vực then chốt như côngnghệ và bất động sản được dự báo nở rộ nhờ vào các chính sách hỗ trợ của Chính phủ. Xu hướng đầu tư đang dịch chuyển sang lĩnh vực công nghệ và các dịch vụ có ứng dụng công nghệ, được thúc đẩy bởi các sáng kiến và cải cách chủ động từ Chính phủ, bao gồm ưu đãi thuế cho ngành công nghệ cao và tối ưu hóa các quy trình đầu tư nước ngoài giúpgiảm bớt rào cản với các nhà đầu tư quốc tế.
Thị trường bất động sản có động lực tăng trưởng mạnh mẽ hơn khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp dần ổn định, việc thi hành Luật Đất đai mới làm rõ phương pháp định giá đất và ban hành các quy định mới về sử dụng đất, nâng cao tính minh bạch cho thị trường. Đồng thời, nhu cầu trong nước dự kiến được củng cố hơn khi tâm lý đầu tư và nhu cầu tiêu thụ cải thiện.
