Thị trường chứng khoán Việt Nam đứng trước cơ hội vàng khi nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi, một bước tiến quan trọng trong việc thu hút dòng vốn quốc tế. Song, để tối đa hóa lợi ích, việc đa dạng hóa và gia tăng chất lượng hàng hóa trên thị trường là yếu tố then chốt.
Sự kiện đấu giá cổ phần của Becamex
Khan hiếm nguồn cung hàng hóa mới trên thị trường chứng khoán
Nhìn tổng quan, trong những năm gần đây, hoạt động chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng (IPO) cổ phần hóa tại Việt Nam diễn ra khá trầm lắng. Kể từ sau khi dịch Covid-19 nổ ra, số thương vụ chào bán cổ phần lần đầu (IPO) tại Việt Nam đã giảm đáng kể so với giai đoạn 2017-2018, khi thị trường từng ghi nhận những thương vụ lớn như Vinhomes hay Techcombank.
Số lượng và giá trị các thương vụ IPO giảm sút, đặc biệt khi so sánh với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Theo báo cáo của Deloitte, năm 2023, Indonesia dẫn đầu khu vực với 62% tổng vốn huy động qua IPO, tiếp theo là Thái Lan với 22% và Malaysia với 14%. Trong khi đó, Việt Nam chỉ ghi nhận một số thương vụ IPO nhỏ lẻ, không đáng kể về mặt giá trị.
Năm 2024, thị trường IPO Đông Nam Á chứng kiến sự sụt giảm. Tại Thái Lan, số tiền huy động được chỉ còn 756 triệu USD, giảm 42% so với mức 1,3 tỷ USD của năm 2023. Song con số trên vẫn tích cực hơn rất nhiều so với Việt Nam. Trong 10 tháng đầu năm 2024, Việt Nam chỉ có duy nhất một thương vụ IPO, huy động được khoảng 37 triệu USD, cho thấy sự trầm lắng của thị trường.
Nguồn cung hàng hóa chất lượng cho thị trường bị siết chặt, hoạt động tăng vốn chủ yếu tập trung vào nhóm tài chính ngân hàng, trong khi các lĩnh vực khác ít được chú trọng. Điều này dẫn đến sự thiếu hụt hàng hóa chất lượng cho nhà đầu tư, đặc biệt là các tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài, góp phần vào xu hướng bán ròng của khối ngoại trong thời gian qua.
Tác động của thương vụ đấu giá Becamex IDC đến tâm lý thị trường
Sau giai đoạn trầm lắng, hoạt động tăng vốn của khối doanh nghiệp lớn đầu ngành đang có tín hiệu khởi sắc với nhiều kế hoạch khủng được đặt ra. Sau đợt chào bán riêng lẻ của BIDV, thị trường sắp tới sẽ chứng kiến thương vụ đấu giá cổ phần của Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp – Becamex IDC. Đây được xem là điểm sáng, mang lại luồng gió mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam.
Buổi gặp gỡ trao đổi về tiềm năng tăng trưởng của Becamex trước thềm phiên đấu giá lịch sử được rất nhiều Nhà đầu tư quan tâm
Với kế hoạch chào bán 300 triệu cổ phần của Becamex, tương đương gần 21.000 tỷ đồng nếu thành công, đây sẽ là một trong những thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo ông Đào Minh Châu, Phó Giám đốc Phân tích cổ phiếu SSI Research, sự kiện này có thể mở ra bước ngoặt cho thị trường khi góp phần gia tăng sự quan tâm từ các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.
"Qua việc tiếp xúc và trao đổi với khá nhiều nhà đầu tư nước ngoài trong thời gian qua thì chúng tôi nhận thấy thương vụ đấu giá BCM được nhiều tổ chức quan tâm, bao gồm cả những quỹ đầu tư với quy mô hàng đầu tại các quốc gia như Hongkong, Singapore, Thái Lan, Châu Âu, Trung Quốc, Hoa Kỳ.
Một trong những yếu tố chính tạo sức hấp dẫn cho BCM là triển vọng tươi sáng từ mảng dân dụng của Công ty với hơn 1.200 ha đất thương phẩm tại Bình Dương đã có pháp lý hoàn chỉnh. Mảng kinh doanh này là động lực phát triển trong tương lai khi hạ tầng kết nối với TP HCM được cải thiện như cao tốc TP HCM- TDM- Chơn Thành, vành đai 4 qua TPHCM, mở rộng QL13...Ngoài ra, BCM còn phát triển các khu công nghiệp với tổng diện tích đất của BCM và liên doanh VSIP đạt gần 17.800 ha - lớn nhất trong các nhà phát triển khu công nghiệp tại Việt Nam, chúng tôi cho rằng FDI tăng trưởng tích cực ở Việt Nam cũng là động lực tăng trưởng cho hoạt động phát triển khu công nghiệp” - chuyên gia từ SSI Research chia sẻ.
Nói về tiềm năng của “ông lớn” này, mảng khu công nghiệp của Becamex được kỳ vọng đạt tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới, với sự đóng góp của các khu công nghiệp mới và các liên doanh như VSIP (Becamex nắm giữ 49%) và BWID (Becamex nắm giữ 24,06%). VSIP là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực phát triển khu công nghiệp tại Việt Nam, dự kiến lợi nhuận tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2025-2026, trong khi BWID dẫn đầu về nhà xưởng cho thuê, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng mạnh từ làn sóng dịch chuyển sản xuất. Nhà kho xây sẵn RBW nhu cầu lớn đáp ứng sự phát triển của ngành bán lẻ, đặc biệt là sự bùng nổ của thương mại điện tử.
Nếu thương vụ đấu giá thành công, điều này sẽ mang lại nhiều tín hiệu tích cực cho thị trường chứng khoán. Trước hết, thị trường sẽ có thêm một lượng hàng hóa lớn với tính thanh khoản cao, giúp cải thiện chỉ số free-float và góp phần tăng cường sức hút của Việt Nam trong mắt các tổ chức xếp hạng thị trường. Đồng thời, sự kiện này cũng có thể tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy các doanh nghiệp khác cân nhắc việc chào bán cổ phần ra công chúng nhằm tận dụng cơ hội từ dòng vốn đang dịch chuyển.
Thị trường chứng khoán cần nhiều hơn những thương vụ quy mô lớn
Đặt trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang ở ngưỡng cửa nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi, nhưng để hiện thực hóa cơ hội, hàng hóa chất lượng là tiên quyết. Bởi vậy, thị trường cần có thêm những thương vụ đấu giá tương tự như Becamex IDC. Các doanh nghiệp lớn khác như Vietnam Airlines, Vinpearl hay TCBS cũng được kỳ vọng sẽ sớm triển khai kế hoạch tăng vốn và IPO, giúp tạo ra nguồn hàng hóa đa dạng hơn cho nhà đầu tư.
Việc tạo ra một rổ hàng hóa đa dạng, bao gồm nhiều ngành nghề khác nhau, không chỉ tập trung vào lĩnh vực tài chính ngân hàng, là yếu tố quan trọng để thu hút nhà đầu tư và nâng cao vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam trên trường quốc tế.
Bên cạnh yếu tố số lượng, chất lượng hàng hóa cũng là một tiêu chí quan trọng. Các doanh nghiệp khi chào bán cổ phần cần đảm bảo tiêu chuẩn minh bạch trong công bố thông tin, nâng cao quản trị doanh nghiệp và tuân thủ các thông lệ quốc tế. Điều này không chỉ giúp gia tăng niềm tin của nhà đầu tư mà còn tạo nền tảng vững chắc cho thị trường chứng khoán Việt Nam khi tiến gần hơn đến mục tiêu nâng hạng.
Như vậy, thương vụ đấu giá Becamex IDC không chỉ đơn thuần là một thương vụ tăng vốn để củng cố tiềm lực tài chính, mà còn mang ý nghĩa biểu tượng cho sự phát triển của thị trường vốn Việt Nam. Nếu thành công, đây có thể là tiền đề để các doanh nghiệp khác mạnh dạn hơn trong việc huy động vốn qua kênh chứng khoán, mở ra một giai đoạn mới với nhiều cơ hội đầu tư hơn cho cả nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
Quan trọng hơn, đây sẽ là tín hiệu mạnh mẽ gửi đến các tổ chức xếp hạng quốc tế rằng Việt Nam đang thực sự cải thiện về chiều sâu và chất lượng thị trường – một điều kiện tiên quyết để tiến tới nâng hạng trong tương lai gần.
Vào ngày 28/4/2025 tới đây, Becamex sẽ tổ chức đấu giá công khai 300 triệu cổ phiếu BCM với giá khởi điểm 69.600 đồng/cp. Đây được xem là đợt đấu giá cổ phần lớn nhất trong 5 năm trở lại đây của thị trường chứng khoán Việt Nam, với số tiền thu về tối thiểu đạt 20.880 tỷ đồng – tương đương 800 triệu USD. CTCP Chứng khoán SSI là đơn vị đồng hành tư vấn thương vụ này.
