Trung Quốc đã tăng thuế đối với hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ lên 125% vào hôm thứ Sáu, làm tăng rủi ro trong cuộc chiến thương mại đe dọa đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Các container hàng hóa của Trung Quốc tại cảng Oakland, Oakland, California, hôm 10/4/2025. Ảnh REUTERS/Carlos Barria

Sự trả đũa của Trung Quốc đã làm gia tăng tình trạng hỗn loạn kinh tế toàn cầu do thuế quan của ông Trump gây ra.

Cổ phiếu Hoa Kỳ đã kết thúc một tuần đầy biến động ở mức cao hơn, giá vàng đã đạt mức cao kỷ lục trong phiên giao dịch hôm thứ Sáu và lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Hoa Kỳ đã ghi nhận mức tăng hàng tuần lớn nhất kể từ năm 2001 cùng với sự sụt giảm của đồng USD, báo hiệu sự thiếu tin tưởng vào nước Mỹ.

Một cuộc khảo sát người tiêu dùng của Hoa Kỳ cho thấy nỗi lo về lạm phát đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 1981, trong khi các tổ chức tài chính đã dự báo rủi ro suy thoái ngày càng lớn.

Ông Trump hạ thấp mức độ biến động của thị trường, dự đoán đồng USD sẽ mạnh lên và nói rằng mức thuế quan 10% trên toàn diện của ông đại diện cho mức sàn trong hầu hết các trường hợp khi các quốc gia đạt được các thỏa thuận thương mại với Washington.

"Khi mọi người hiểu được những gì chúng ta đang làm, tôi nghĩ đồng USD sẽ tăng mạnh", ông nói với các phóng viên trên chiếc Không lực Một vào cuối ngày thứ Sáu. "Thị trường trái phiếu đang diễn ra tốt đẹp. Thị trường đã có một khoảnh khắc nhỏ nhưng tôi đã giải quyết vấn đề đó rất nhanh chóng", ông nói.

Thị trường kho bạc trị giá 29 nghìn tỷ USD đã chứng kiến ​​một đợt bán tháo mạnh sau thông báo ban đầu của ông Trump về cái mà ông gọi là thuế quan có đi có lại. Sự biến động đó được coi là một phần lý do khiến ông Trump tuyên bố tạm dừng 90 ngày đối với các quốc gia khác trừ Trung Quốc vào hôm thứ Tư tuần rồi.

Kể từ đó, Nhà Trắng đã tuyên bố rằng hơn 75 quốc gia đã tìm cách đàm phán thương mại với Hoa Kỳ và các thỏa thuận trong tương lai chắc chắn sẽ mang lại lợi ích cho nước Mỹ.

Ấn Độ và Nhật Bản nằm trong số các cường quốc đã tiến tới các cuộc đàm phán thương mại, nhưng nhìn chung các nhà lãnh đạo nước ngoài vẫn đang bối rối về cách ứng phó với sự gián đoạn lớn nhất đối với trật tự thương mại thế giới đã được thiết lập trong nhiều thập kỷ.

Các nhà phân tích cho biết, việc tăng thuế quan trả đũa của Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ khiến thương mại hàng hóa giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trở nên bất khả thi. Hoạt động thương mại đó có giá trị hơn 650 tỷ USD vào năm 2024.

"Chúng ta có thể làm những gì chúng ta muốn, nhưng chúng ta muốn công bằng. Chúng ta có thể thiết lập mức thuế quan và họ có thể chọn không giao dịch với chúng ta hoặc họ có thể chọn trả thuế", ông Trump nói trên Không lực Một, lặp lại lập luận của ông rằng thuế quan do Hoa Kỳ áp đặt được trả bởi các nhà xuất khẩu nước ngoài.

Mặc dù các khoản thuế như vậy có thể gây tổn hại cho nhà xuất khẩu bằng cách làm cho sản phẩm của họ kém cạnh tranh hơn, nhưng trên thực tế, thuế quan được trả bởi nhà nhập khẩu, thường chuyển chi phí đó tới người tiêu dùng.

Ông Trump, người đã nói vào thứ Sáu rằng ông cảm thấy thoải mái với mức thuế quan đối với Trung Quốc, đã gợi ý rằng có thể có một thỏa thuận với Bắc Kinh.

Ông cũng dành nhiều lời khen ngợi cho Chủ tịch Tập Cận Bình bất chấp những khác biệt của họ về thương mại. Nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẵn sàng lùi bước.

Thị trường phản ứng bằng cách trừng phạt cả giá USD và giá trái phiếu.

Lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ kỳ hạn 10 năm chuẩn, biến động ngược với giá, đã ghi nhận mức tăng hàng tuần lớn nhất trong hơn hai thập kỷ, với khối lượng giao dịch cao hơn nhiều so với mức trung bình, trong bối cảnh lo ngại rằng Trung Quốc có thể đang bán tháo một phần lớn trái phiếu Hoa Kỳ mà họ nắm giữ.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent đang theo dõi chặt chẽ thị trường trái phiếu, Leavitt cho biết.

Dữ liệu ngày thứ hai về lạm phát của Hoa Kỳ cho thấy áp lực giá vẫn chưa gia tăng trên diện rộng trên toàn nền kinh tế Hoa Kỳ, mặc dù Chỉ số giá sản xuất của tháng 3 cho thấy giá kim loại công nghiệp tăng do thuế nhập khẩu đối với những thứ như thép và nhôm, đã có hiệu lực trong một tháng nay.

"Thuế quan sẽ quan trọng hơn nhiều đối với triển vọng so với dữ liệu hướng tới quá khứ", Bill Adams, nhà kinh tế trưởng tại Comerica Bank cho biết. "Nếu thuế quan vẫn được áp dụng, chúng sẽ đẩy lạm phát lên cao đáng kể trong những tháng tới".

Đại học Michigan cho biết Chỉ số tâm lý người tiêu dùng đã giảm xuống 50,8 trong tháng này từ mức 57,0 vào tháng 3. Các nhà kinh tế được Reuters thăm dò đã dự báo chỉ số này sẽ giảm xuống 54,5.

Trong một sự đảo ngược của các cuộc khảo sát trước đó, cuộc khảo sát mới nhất cũng cho thấy sự suy yếu niềm tin trong số những người ở đảng Cộng hòa của ông Trump.

Thương chiến Mỹ-Trung

Đầu tuần này, ông Trump đã tuyên bố hoãn thuế đối với hàng chục quốc gia trong khi tăng thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc lên tới 145%.

Trung Quốc đã trả đũa bằng mức thuế 125% vào hôm thứ Sáu. Bộ Tài chính Trung Quốc gọi mức thuế của ông Trump là "hoàn toàn là hành vi bắt nạt và ép buộc đơn phương".

Bắc Kinh cho biết đây sẽ là lần cuối cùng họ áp dụng mức tăng thuế quan tương đương với Hoa Kỳ nhưng vẫn để ngỏ cho các hình thức trả đũa khác.

"Nếu Hoa Kỳ thực sự muốn đàm phán, họ nên dừng hành vi thất thường và phá hoại của mình", Liu Pengyu, người phát ngôn của đại sứ quán Trung Quốc tại Hoa Kỳ, đã viết trên mạng xã hội. "Trung Quốc sẽ không bao giờ khuất phục trước sức ép tối đa của Hoa Kỳ", người này viết.

Các nhà phân tích của UBS trong một ghi chú gọi tuyên bố của Trung Quốc là "một sự thừa nhận rằng thương mại giữa hai nước về cơ bản đã bị cắt đứt hoàn toàn".

Leavitt, đến lượt mình, đã đưa ra lời cảnh báo cho Bắc Kinh: "Nếu Trung Quốc tiếp tục trả đũa, điều đó sẽ không tốt cho Trung Quốc".

Vào hôm thứ năm, ông Trump nói với các phóng viên rằng ông nghĩ Hoa Kỳ có thể đạt được thỏa thuận với Trung Quốc.

Vào thứ sáu, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra những phát biểu công khai đầu tiên về thuế quan của ông Trump, khi nói với Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez tại Bắc Kinh rằng Trung Quốc và Liên minh châu Âu nên "cùng nhau phản đối các hành vi bắt nạt đơn phương".

Hoàng An-Link gốc