Nhà máy Thủy điện Thác Bà nằm trên sông Chảy, thuộc huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái, là nhà máy thủy điện đầu tiên được xây dựng ở miền Bắc trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, do Liên Xô (cũ) giúp đỡ. Nhà máy có công suất thiết kế 108MW, sản lượng bình quân khoảng 400 triệu kWh/năm, được khánh thành và hòa vào lưới điện quốc gia vào ngày 05/10/1971.
Nhà máy Thuỷ điện Thác Bà 2 đã tổ chức lễ hoàn thành lắp đặt tổ máy số 1, tháng 6/2024
Hồ thủy điện Thác Bà có diện tích 235km2, là một trong 03 hồ nhân tạo lớn nhất cả nước, với dung tích hồ chứa gần 03 tỷ m3 nước. Ngoài nhiệm vụ phát điện, hồ còn có vai trò quan trọng trong việc phòng chống lũ lụt, hạn hán cho đồng bằng Bắc bộ, phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân; đồng thời có nhiệm vụ dự trữ nước ngọt, duy trì dòng chảy tối thiểu phục vụ sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp.
Ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Thủy điện Thác Bà (đơn vị chủ quản, vận hành, khai thác nhà máy) cho biết: Đến nay, sau hơn nửa thế kỷ vận hành, Thủy điện Thác Bà đang triển khai dự án đại tu, nâng cấp các tổ máy giai đoạn 2024 - 2025 nhằm duy trì và nâng cao khả năng phát điện ổn định, hiệu quả. Dự án đã thực hiện xong đại tu, sửa chữa, nâng cấp tổ máy số 1, đang tiến hành với tổ máy số 2, dự kiến năm 2025 sẽ triển khai đại tu tổ máy số 3 và hoàn thành dự án.
Cùng với việc bảo dưỡng, nâng cấp nhà máy Thủy điện Thác Bà hiện hữu, Công ty CP Thủy điện Thác Bà còn tham gia góp vốn thành lập Công ty CP Thủy điện Thác Bà 2 để đầu tư dự án Nhà máy thủy điện Thác Bà 2. Nhà máy có 3 tổ máy hoạt động, công suất lắp đặt 18,9 MW, tổng mức đầu tư trên 700 tỷ đồng. Đây là thủy điện bậc dưới của Nhà máy Thủy điện Thác Bà, được vận hành theo nguyên tắc hứng lượng nước xả xuống từ thủy điện bậc trên để phát điện, tận dụng nguồn tài nguyên nước khoảng 2,3 tỷ m3 của hồ Thác Bà.
Được khởi công ngày 15/10/2022, sau 02 năm thi công, hiện nay tiến độ công việc của dự án đạt khoảng 85%. Trong tháng 6/2024, Nhà máy đã hoàn thành việc lắp đặt tua-bin tổ máy số 1. Hiện nay, nhiều hạng mục còn lại đang được gấp rút hoàn thành, trước mắt kế hoạch dự kiến là chạy thử tổ máy số 1 vào tháng 12 năm nay; các tổ máy số 2, 3 sẽ hoàn thành sau đó khoảng 1 tháng. Nhà máy Thủy điện Thác Bà 2 dự kiến phát điện vào Quý I năm 2025.
Sau khi đi vào hoạt động, Nhà máy Thủy điện Thác Bà 2 sẽ bổ sung cho hệ thống điện quốc gia khoảng 70,2 triệu kWh/năm, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng cho hệ thống điện quốc gia. Đồng thời, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện năng ngày càng tăng của địa phương và trong khu vực, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân lao động ở địa phương, giúp phát triển kinh tế - xã hội cho khu vực hai huyện Yên Bình (Yên Bái) và huyện Yên Sơn (Tuyên Quang).
Bên cạnh sản xuất, kinh doanh, Công ty CP Thủy điện Thác Bà cũng luôn làm tốt nhiệm vụ an sinh xã hội tại địa phương. Ngoài đóng góp cho các quỹ vì người nghèo, các chương trình tương thân, tương ái và ủng hộ các hộ nghèo, đối tượng chính sách…, Công ty còn dành trung bình mỗi năm khoảng 1 tỷ đồng để xây dựng trường học, trạm điện, đường dây cấp điện, đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa tại các thôn, bản khó khăn trong tỉnh Yên Bái.
Song song với hai nhiệm vụ trên, trong thời gian tới Công ty CP Thủy điện Thác Bà sẽ nỗ lực hoàn thành kế hoạch sản xuất, kinh doanh đã đề ra trong năm 2024. Trong những năm qua, Công ty CP Thủy điện Thác Bà cũng chủ động mở rộng lĩnh vực hoạt động, tập trung nghiên cứu, tìm kiếm, đầu tư các dự án; mua cổ phần, góp vốn tại các doanh nghiệp. Để chủ động trong công tác vận hành và sửa chữa, bảo dưỡng nhà máy, Công ty thành lập Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật. Trung tâm cũng có khả năng cung cấp các dịch vụ kỹ thuật cho các thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn các tỉnh phía Bắc như bảo dưỡng, sửa chữa, lắp đặt,…
Sau hơn 10 năm hoạt động, Trung tâm đã nhận được nhiều hợp đồng dịch vụ, đào tạo nhân lực vận hành; thí nghiệm, hiệu chỉnh thiết bị điện; quan trắc thấm, lún, chuyển dịch công trình; biên soạn, hiệu chỉnh hệ thống quy trình vận hành và xử lý sự cố,… của các nhà máy thủy điện. Qua đó, thu về hàng chục tỷ đồng mỗi năm, đồng thời cụ thể hóa chiến lược kinh doanh đa ngành của Công ty.
Thái Dương (Vietnam Business Forum)
