Khi các nhà đàm phán thương mại hàng đầu Nhật Bản gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump để đàm phán thuế quan tại Nhà Trắng vào đầu tháng này, họ đã tặng ông Trump một con heo đất màu vàng.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump (bìa trái) gặp Bộ trưởng Phục hồi Kinh tế Nhật Bản Ryosei Akazawa 9đôi mũ đỏ- và phái đoàn của ông tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, D.C., Hoa Kỳ, ngày 16 tháng 4 năm 2025. Ảnh Molly Riley/Tài liệu phát tay qua REUTERS

Một chi tiết mà dường như những người trong phòng không để ý đến là món quà được tặng được làm ở Trung Quốc, trọng tâm của cuộc chiến thương mại toàn diện của ông Trump vốn đã nhấn chìm Nhật Bản và hàng chục quốc gia khác, làm xáo trộn thị trường tài chính và làm dấy lên nỗi lo suy thoái.

Khi ông Trump tìm cách tận dụng các mối đe dọa về thuế quan của mình để đạt được hàng loạt thỏa thuận song phương chỉ trong vài tháng, thì sự hiện diện đông đảo này của các nhà đàm phán là lời nhắc nhở vô tình về sự phức tạp của chuỗi cung ứng toàn cầu mà ông đang tìm cách tái thiết.

Việc đàm phán một thỏa thuận nhanh chóng với Nhật Bản, một đồng minh thân cận của Hoa Kỳ coi Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của mình, đã được coi là "ca mẫu" cho cơ hội thành công của ông Trump.

Tuy nhiên, đã có những dấu hiệu cho thấy các cuộc đàm phán với Tokyo có thể trở nên gian nan, đặc biệt là khi đảng cầm quyền đang gặp khó khăn lo ngại về việc ký kết một thỏa thuận tồi trước cuộc bầu cử đầy rủi ro.

"Ông Trump cần phải có được một số nhượng bộ từ Nhật Bản để ông có thể chứng minh mình là một vị tổng thống cứng rắn", Daisuke Kawai, chuyên gia an ninh kinh tế tại Đại học Tokyo, cho biết.

"Ông ấy cần phải tạo ra một ví dụ nào đó càng sớm càng tốt".

Trong khi một số nhà phân tích kỳ vọng Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và ông Trump sẽ công bố một thỏa thuận khi họ gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada vào tháng 6, những người khác lại cho rằng sẽ rất rủi ro nếu chính phủ Nhật Bản nhượng bộ về các vấn đề gai góc hơn trước cuộc bầu cử thượng viện dự kiến ​​diễn ra vào tháng 7.

Các cuộc thăm dò cho thấy liên minh cầm quyền sắp mất đa số trong cuộc bỏ phiếu đó, một kết quả có thể buộc Ishiba phải từ chức sau khi ông phải chịu chung số phận trong cuộc bầu cử hạ viện có quyền lực hơn vào năm ngoái.

Ông Trump đã đánh thuế 24% lên hàng xuất khẩu của Nhật Bản sang Hoa Kỳ, mặc dù, mức thuế này đã bị tạm dừng cho đến đầu tháng 7 để có thời gian đàm phán. Mức thuế phổ cập 10% vẫn được áp dụng, cũng Hoa Kỳ vẫn áp mức thuế 25% đối với ô tô, một trụ cột của nền kinh tế dựa chủ yếu vào xuất khẩu của Nhật Bản.

Nhà đàm phán thương mại của Nhật Bản Ryosei Akazawa chuẩn bị khởi hành đến Washington để tham gia vòng đàm phán thứ hai vào tuần tới.

Người phát ngôn của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ đã từ chối bình luận về các cuộc đàm phán. Nhà Trắng và Bộ ngoại giao Nhật Bản cũng đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Reuters về cuộc đàm phán này.

Khi được hỏi về món quà tặng ông Trump - được mô phỏng theo linh vật siêu nhiên mà Nhật Bản đã chọn cho Triển lãm Thế giới mà nước này đang tổ chức tại thành phố Osaka, ông Akazawa cho biết vào hôm thứ Sáu rằng món quà không có ý nghĩa gì khác ngoài việc khuyến khích ông Trump đến thăm sự kiện này.

Tuy nhiên, ông từ chối bình luận về nguồn gốc của món đồ, chỉ nói thêm rằng "ông Trump thích màu vàng".

Mặt hàng này được liệt kê trên trang web của Expo là 'Sản xuất tại Trung Quốc' và Reuters đã xác nhận điều này với nhà sản xuất Heso Production có trụ sở tại Osaka.

Giá gạo?

Một tàu container của Thái Lam cập bến container Shinagawa ở Tokyo, Nhật Bản, ngày 6 tháng 2 năm 2025. Ảnh REUTERS/Kim Kyung-Hoon

Trong khi Tokyo vẫn đang đánh giá xem Washington sẽ ưu tiên điều gì trong các cuộc đàm phán, họ dự đoán sẽ có yêu cầu hạ thấp rào cản đối với hàng nhập khẩu nông sản và ô tô của Hoa Kỳ, một quan chức chính phủ thân cận với Ishiba cho biết.

Một trong những lời phàn nàn lớn của ông Trump, thuế quan của Tokyo đối với gạo nước ngoài, sẽ tương đối dễ điều chỉnh vì Nhật Bản đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt mặt hàng chủ lực này và giá gạo đã tăng vọt trong những tháng gần đây.

Tuy nhiên, các quan chức cho biết, các nhà quản lý hy vọng giành được một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán đang phải đối mặt với sự phản đối từ các nhà lập pháp có ảnh hưởng của đảng cầm quyền, những người cảnh giác với việc làm mất lòng cử tri trong khu vực bầu cử nông nghiệp của họ trước cuộc bầu cử.

Các quan chức cho biết, việc ông Trump dường như không muốn đưa ra ngoại lệ cho mức thuế 25% mà ông đã áp dụng đối với ô tô nhập khẩu toàn cầu, chiếm gần một phần ba tổng lượng hàng xuất khẩu của Nhật Bản sang Hoa Kỳ, thị trường lớn nhất của nước này, cũng khiến Tokyo ngần ngại nhượng bộ trong các lĩnh vực khác như gạo.

Một nhóm các nhà lập pháp từ Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền của Nhật Bản đã đưa ra tuyên bố vào thứ Sáu rằng họ sẽ không chấp nhận bất kỳ chiến lược đàm phán nào "hy sinh" các sản phẩm nông nghiệp để được miễn thuế ô tô hoặc bảo vệ các ngành công nghiệp khác.

Mặt tích cực là mối lo ngại ban đầu của Nhật Bản rằng ông Trump có thể cố gắng đưa các cuộc đàm phán về tỷ giá hối đoái vào các cuộc đàm phán đã không xuất hiện, trong khi Tổng thống Hoa Kỳ nói với các phóng viên vào thứ Năm rằng các vấn đề quân sự cũng có khả năng được xử lý riêng.

Trước đó, ông Trump đã ám chỉ rằng ông muốn thảo luận về các khoản thanh toán của Nhật Bản và Hàn Quốc cho chi phí lưu trú của quân đội Hoa Kỳ trong các cuộc thảo luận thương mại.

Tuy nhiên, tâm trạng lo lắng ở Tokyo có phần trái ngược với sự lạc quan mà ông Trump thể hiện sau cuộc gặp đầu tiên với Akazawa, mà ông ca ngợi là "tiến triển lớn".

Hoa Kỳ và Nhật Bản đang nỗ lực để đạt được một thỏa thuận tạm thời, nhưng nhiều vấn đề lớn nhất đang bị trì hoãn, Reuters đưa tin vào đầu tuần này.

Trong khi ông Trump sẽ phải đối mặt với những trận chiến lớn hơn ở phía trước, đặc biệt là khi ông đang ẩn náu trong một cuộc chiến thương mại với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới là Trung Quốc, thì việc giành chiến thắng nhanh chóng ở Nhật Bản vẫn còn xa mới có được, các nhà phân tích cho biết.

"Một thỏa thuận 'nhanh chóng' có nghĩa là một trong các bên phải thỏa hiệp rất nhiều", Joseph Kraft, một nhà phân tích tài chính và chính trị tại Rorschach Advisory ở Tokyo cho biết.

"Tôi nghĩ chiến lược của Nhật Bản là chờ Hoa Kỳ ra tay ... Họ có thể sẽ ưu tiên nội dung theo thời gian. Trong khi tôi suy đoán ông Trump sẽ ưu tiên thời gian hơn nội dung".

Chí Thành-Link gốc