Hancorp ôm loạt khoản đầu tư dài hạn thua lỗ, nhiều khoản phải trích lập dự phòng 100%, trong khi tiến độ thoái vốn đình trệ suốt nhiều năm.
.jpg)
Một góc dự án Khu đô thị Đoàn ngoại giao (quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) do Hancorp làm chủ đầu tư. Ảnh: Phan Anh
8 doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ liên tục
Theo báo cáo tài chính hợp nhất đã kiểm toán năm 2023, Tổng công ty xây dựng Hà Nội (Công ty mẹ - Hancorp) đầu tư góp vốn vào 37 doanh nghiệp với tổng giá trị hơn 992 tỉ đồng. Tuy nhiên, kết quả thanh tra cho thấy, chỉ có 23/37 doanh nghiệp báo lãi trong năm 2023, trong đó 5 doanh nghiệp dù có lãi nhưng vẫn lỗ lũy kế lớn. Có đến 8 doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ liên tục, dẫn tới việc Hancorp phải trích lập dự phòng giảm giá đầu tư tài chính hơn 36,7 tỉ đồng vào cuối năm 2023.
Nhiều khoản đầu tư "chôn vốn" từ trước thời điểm cổ phần hóa đến nay vẫn chưa mang lại hiệu quả. Điển hình như Công ty Cổ phần Xây dựng Hancorp2, với số vốn đầu tư 3,7 tỉ đồng để nắm giữ 46,07% vốn điều lệ, đến cuối năm 2023 ghi nhận lỗ lũy kế gần 45 tỉ đồng và đã trích lập dự phòng 100%. Công ty Cổ phần Cơ khí và Xây dựng cũng khiến Hancorp phải trích lập dự phòng toàn bộ khoản đầu tư 2,8 tỉ đồng sau khi lỗ lũy kế hơn 10,5 tỉ đồng.
Một trường hợp khác là Công ty Cổ phần Thủy điện Hùng Lợi với số vốn góp 4,5 tỉ đồng, đến nay đã phải trích lập dự phòng toàn bộ do doanh nghiệp dừng hoạt động. Bên cạnh đó, Hancorp còn đầu tư vào nhiều doanh nghiệp nhưng đã ngừng hoạt động như: Công ty Cổ phần Sahabak (góp 19,5 tỉ đồng), Công ty Cổ phần Phát triển Đô thị Bắc Hà (góp 3 tỉ đồng), Công ty Cổ phần BOT Xe điện mặt đất số 1 (góp hơn 3,2 tỉ đồng), tất cả đều đã phải trích lập dự phòng 100%.
Khoản đầu tư hơn 30,8 tỉ đồng vào Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Đô thị Vạn Xuân từ năm 2008, nhưng chưa triển khai dự án khu dân cư đô thị Tân Thành, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng. Đến thời điểm thanh tra tháng 11.2024, dự án vẫn chưa được triển khai, số vốn tiếp tục "đóng băng". Công ty phải trích lập dự phòng đầu tư tài chính từ năm 2017.
Hancorp còn góp vốn vào nhiều doanh nghiệp liên kết, liên doanh có tình hình tài chính ảm đạm. Khoản đầu tư vào Công ty Cổ phần Đầu tư Đèo Cả chiếm 8,06% vốn điều lệ, dù báo lãi hơn 87 tỉ đồng trong năm nhưng vẫn lỗ lũy kế tới 270 tỉ đồng. Các khoản đầu tư vào Công ty CP Quốc tế Hồ Tây và Công ty CP Đầu tư Xây dựng Phú Mỹ đều ghi nhận lợi nhuận cao trong năm 2023 nhưng vẫn "gánh" lỗ lũy kế hàng trăm tỉ đồng. Trong đó, Công ty CP Quốc tế Hồ Tây báo lãi hơn 40 tỉ đồng, song đến cuối năm vẫn lỗ lũy kế 140,5 tỉ đồng. Tương tự, Công ty CP Đầu tư Xây dựng Phú Mỹ dù lãi hơn 145 tỉ đồng trong năm, nhưng lỗ lũy kế vẫn lên tới 187 tỉ đồng.
Hệ lụy tài chính và nguy cơ kéo dài tiến trình tái cơ cấu
Việc dàn trải nguồn vốn đầu tư vào quá nhiều doanh nghiệp không hiệu quả đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực tài chính của Hancorp. Năm 2023, doanh nghiệp phải trích lập dự phòng lớn, làm giảm lợi nhuận và kéo theo hệ lụy về dòng tiền, quản lý vốn. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến tiến độ tái cơ cấu, thoái vốn tại Hancorp bị đình trệ.
Thực tế, theo Phương án tái cơ cấu giai đoạn 2020-2025 đã được Đại hội đồng cổ đông Hancorp thông qua và Bộ Xây dựng chấp thuận tại Văn bản số 2299/BXD-QLDN ngày 14.5.2020, Hancorp phải thoái toàn bộ vốn tại 33 công ty với tổng giá trị vốn góp hơn 896 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra tháng 11.2024, doanh nghiệp mới thực hiện thoái vốn tại 3 công ty, còn 30 công ty chưa thực hiện thoái vốn.
Việc kéo dài tình trạng "ôm giữ" các khoản đầu tư thua lỗ, trì trệ thoái vốn không chỉ làm lãng phí nguồn lực, mà còn đi ngược chủ trương sắp xếp, nâng cao hiệu quả khu vực doanh nghiệp có vốn nhà nước. Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ trách nhiệm thuộc về Hội đồng quản trị, Ban lãnh đạo Hancorp và Người đại diện vốn nhà nước trong việc chậm trễ xử lý các khoản đầu tư kém hiệu quả.
