Trong không gian crypto, giao dịch P2P là một lựa chọn phổ biến nhờ tính linh hoạt, nhanh chóng và không cần trung gian. Tuy nhiên đi cùng với sự tiện lợi là tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là gia tăng các hình thức tấn công và gian lận tinh vi. Vậy làm thế nào để bảo vệ chính mình khi tham gia giao dịch P2P? Bài viết dưới đây tổng hợp 10 mẹo tránh lừa đảo và gian lận trong giao dịch P2P giúp bạn phòng ngừa rủi ro.
Các hình thức lừa đảo P2P phổ biến
Xác nhận thanh toán giả
Xác nhận thanh toán giả là một trong những hình thức lừa đảo P2P phổ biến nhất. Theo đó, kẻ lừa đảo sẽ gửi thông báo hoặc ảnh chụp giao dịch chuyển khoản giả nhằm chứng minh khoản thanh toán đã hoàn tất. Nhưng trên thực tế số tiền đó vẫn chưa được chuyển vào tài khoản của bạn.
Chiêu trò thanh toán thừa
Với hình thức này, kẻ lừa đảo có thể cố tình gửi nhiều hơn số tiền thỏa thuận ban đầu, sau đó lấy cớ là nhầm lẫn và muốn bạn trả lại số tiền thừa đó. Sau khi bạn trả lại, chúng thậm chí có thể lấy đi hết số tiền thanh toán gốc thông qua hệ thống hoàn tiền của ngân hàng và khiến bạn mất hết.
Giao dịch ngoài hệ thống ký quỹ
Một trong những cách lừa đảo P2P tinh vi nhất là kẻ lừa đảo thuyết phục bạn giao dịch bên ngoài hệ thống ký quỹ của nền tảng. Ký quỹ (escrow) là cơ chế trung gian nền tảng thiết kế để bảo vệ quyền lợi của bên mua và bán. Vì vậy nếu giao dịch bên ngoài cơ chế này, bạn sẽ không nhận được sự hỗ trợ và bảo vệ của nền tảng nếu xảy ra sự cố thanh toán.
10 mẹo tránh gian lận và lừa đảo khi giao dịch P2P
1. Lựa chọn sàn giao dịch P2P uy tín
Bước đầu tiên và cũng quan trọng nhất khi giao dịch P2P là lựa chọn sàn giao dịch uy tín. Các nền tảng uy tín như OKX P2P luôn có những biện pháp bảo vệ người dùng khỏi nguy cơ bị lừa đảo và gian lận. Đồng thời hệ thống thương nhân P2P trên OKX luôn được kiểm duyệt kỹ càng, đảm bảo các giao dịch được cung cấp với mức giá Bitcoin & tiền điện tử hợp lý.
- Dịch vụ Escrow (Ký quỹ) an toàn: Sàn giao dịch OKX trang bị hệ thống ký quỹ đảm bảo tài sản của bạn được giữ an toàn cho đến khi khoản thanh toán hoàn tất.
- KYC (xác minh danh tính), 2FA (xác thực 2 yếu tố): Đây là những biện pháp bảo mật mà sàn luôn khuyến khích người dùng thực hiện để giảm thiểu rủi ro từ những kẻ gian lận ẩn danh.
- Hỗ trợ khách hàng 24/7: Đội ngũ hỗ trợ của sàn OKX luôn sẵn sàng xử lý các vấn đề hoặc tranh chấp giữa các bên.
2. Luôn sử dụng dịch vụ ký quỹ
Ký quỹ đóng vai trò là “bảo hiểm” cho cả người bán và người mua khi giao dịch P2P. Tiền điện tử của người bán sẽ được khóa trong hệ thống ký quỹ của sàn giao dịch, đảm bảo nếu có ý định lừa đảo thì người bán cũng không thể rút tiền điện tử của họ ra khi chưa có xác nhận thanh toán từ người mua. Để an toàn, bạn nên tránh những giao dịch mà bên bán yêu cầu thanh toán ngoài hệ thống ký quỹ.
3. Kiểm tra mức độ đáng tin của đối tác giao dịch
Mức độ đáng tin cậy của người mua hoặc người bán là chỉ số quan trọng để đánh giá xác suất an toàn khi giao dịch P2P. Phần lớn các sàn giao dịch P2P đều cung cấp thông tin về lịch sử giao dịch, đánh giá từ những người dùng khác và tỷ lệ giao dịch thành công của các thương nhân P2P (P2P Merchant).
Lời khuyên là chỉ nên giao dịch với những thương nhân có tối thiểu 1000 giao dịch thành công đi kèm với tỷ lệ phản hồi tích cực cao. Ngược lại, bạn nên hạn chế giao dịch với những thương nhân có nhiều bình luận tiêu cực hoặc chưa có bất kỳ giao dịch nào.
4. Tránh những giao dịch "quá hời"
Nếu bạn thấy một giao dịch với mức giá thấp hơn 10% so với giá thị trường, bạn nên thận trọng trước khi quyết định tham gia. Đây có thể là dấu hiệu của một hành vi lừa đảo trong P2P. Lời khuyên để chọn được giao dịch tốt nhất trong P2P là luôn so sánh mức giá Bitcoin, giá Ethereum & tiền điện tử với các giao dịch tương tự để đánh giá mức độ hợp lý.
5. Kiểm tra kỹ thanh toán trước khi xác nhận giao dịch
Nếu bạn là bên bán tiền điện tử, đừng xác nhận giao dịch trước hoặc giải phóng tiền điện tử khi chưa xác thực khoản thanh toán từ bên mua. Những người mua có thể lừa đảo bạn bằng cách dùng hình ảnh photoshop mạo danh hóa đơn thanh toán giả hoặc gửi email xác nhận giả mạo từ ngân hàng, ví điện tử... Vì vậy để cẩn thận, bạn nên trực tiếp kiểm tra biến động số dư từ thẻ ngân hàng hoặc ví điện tử của mình.
6. Giữ mọi liên lạc trong hệ thống chat của nền tảng
Việc kém sự tương tác trong hệ thống chat của sàn giao dịch sẽ làm cho bạn gặp phải bất lợi trong trường hợp có tranh chấp. Các nền tảng như OKX có chức năng trò chuyện, nhắn tin ngay trong tính năng P2P để các bên mua và bán có thể tương tác. Bạn nên sử dụng những công cụ này để giảm thiểu nguy cơ lừa đảo.
7. Kiểm tra điều khoản, điều kiện của nhà giao dịch
Mỗi thương nhân P2P đều áp dụng điều khoản và điều kiện cho giao dịch của mình. Những thông tin này có thể khác nhau, bao gồm giới hạn giao dịch tối thiểu, phương thức thanh toán... Bạn nên kiểm tra kỹ các thông tin này để đảm bảo chúng phù hợp với nhu cầu, sở thích cá nhân và góp phần hạn chế sai sót dẫn đến những rủi ro không đáng có.
8. Lưu bằng chứng giao dịch
Một trong những biện pháp phòng tránh lừa đảo và gian lận trong giao dịch P2P là lưu lại mọi bằng chứng liên quan. Ảnh chụp màn hình thông tin giao dịch, tin nhắn trao đổi trong hệ thống chat, hóa đơn thanh toán online... hay bất kỳ tài liệu nào khác để làm bằng chứng nếu có tranh chấp.
9. Cẩn thận với các phương thức thanh toán có rủi ro
Một số phương thức thanh toán như ví điện tử quốc tế PayPal, thẻ tín dụng, thẻ quà tặng... thường tiềm ẩn rủi ro gian lận. Với những phương thức như vậy, cả bên mua và bên bán tiền điện tử nên tìm hiểu kỹ các thông tin liên quan như phí giao dịch từ dịch vụ thanh toán, cách thức sử dụng...
10. Báo cáo ngay khi phát hiện dấu hiệu gian lận
Hầu hết các nền tảng uy tín đều có đội ngũ hỗ trợ chuyên xử lý các vấn đề gian lận và tranh chấp. Khi phát hiện một hành vi đáng nghi, bạn có thể báo cáo với nền tảng, đồng thời cung cấp đầy đủ bằng chứng để hỗ trợ quá trình điều tra của nền tảng.
Giao dịch tiền điện tử P2P mang lại sự linh hoạt và tiện lợi, nhưng đồng thời cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn. Chủ động tìm hiểu biện pháp phòng ngừa và áp dụng những mẹo trên không chỉ giúp bạn tránh được các hình thức lừa đảo mà còn tăng cường kỹ năng giao dịch an toàn. Hãy luôn cảnh giác và bảo vệ tài sản của mình để tham gia giao dịch một cách hiệu quả và an toàn bạn nhé!
